Kalinowscy


 Ostatnie zmiany: 8 stycznia 2006

Tępienie polskości pod zaborami, zniesienie przywilejów szlacheckich, później dziesięciolecia komunizmu niszczącego wszystko co tradycyjne, pozacierały wiedzę ludzi o własnych korzeniach. Przedstawiciele znanych, starodawnych rodów zazwyczaj zachowały wiedzę o własnym pochodzeniu, jednak wśród drobnej, ubogiej szlachty wiedza ta często zanikła.

Do dawnego magnackiego rodu Kalinowskich herbu Kalinowa, żyjących w dawnych wiekach na Ukrainie przyznaje się wiele osób noszących to nazwisko. Z nazwiskiem Kalinowski związany jest też inny herb - Ślepowron. Wiosek o nazwie Kalinowo jest wiele w Polsce, a bardzo często nazwisko pochodziło od nazwy wsi, w której mieszkała dana rodzina. W dawnych czasach często wioski brały nazwę od rosnących w tym miejscu kalin (Viburnum opulus) - wysokich krzewów o ładnych, białych kwiatach i czerwonych owocach, wiszących przez całą zimę, pięknie kontrastujących z bielą śniegu. Owoce te stosowane były w medycynie ludowej. W wioskach o nazwie Kalinowo mogły mieszkać zupełnie inne rody, nie spokrewnione ze sobą. Tak więc nie nazwisko, a herb mówił o pokrewieństwie.
Na ślad o swoim pochodzeniu trafiłem przypadkowo 20 lat temu przeglądając książki w bibliotece przy Wojewódzkiej Pracowni Konserwacji Zabytków w dzielnicy Dojlidy w Białymstoku. Było to w herbarzu Ignacego Kapicy Milewskiego. Nie jest to jednak typowy herbarz opisujący historię herbów, a jest to zbiór wypisów z różnych dokumentów, będących w kościelnych i urzędowych archiwach na terenie Podlasia i Mazowsza. Od kilku pokoleń rodzina mojego ojca mieszkała we wsi Maleszewo-Łynki na ziemi łomżyńskiej. Właśnie tę wieś wspomina herbarz Ignacego Kapicy Milewskiego, jako wniesioną w posagu przez Annę Milewską do rodziny Kalinowskich (1768 r.). Dzięki temu dowiedziałem się, że rodzinnym herbem jest Ślepowron. Najstarszy dokument dotyczący Kalinowskich h. Ślepowron streszczony w tym herbarzu pochodzi z roku 1493.

HERBARZ

IGNACEGO KAPICY

MILEWSKIEGO

(DOPEŁNIENIE NIESIECKIEGO)

WYDANIE
BIBLIOTEKI XX. CZARTORYSKICH
W SIENIAWIE


W KRAKOWIE
W DRUKARNI "CZASU" W. KIRCHMAYERA
1870.


201. Dom Kalinowskich herbu Ślepowron, z Kapicami Milewskimi złączony.

    Dobra Kalinowo w ziemi bielskiej leżą, których jest kilka wsi.

    1493, Albertus, Nicolaus, Mathias et Martinus haeredes de Kalinowo, ecclesiam in villa dicta Rokitnica cum aliis fundaverunt et erexerunt.

    Ten fundusz niżej Nr. 233 pod dom Kuleszów szerzej opisze się.

    1545, in Actis terrestribus Surasensibus. Philippus filius olim Laurentii de Kalinowo Czosnowo et Martinus filius olim Gregorii de Kalinowo Sulki scribunt se.
    1557, ibidem. Leonardus filius olim Martini et Michael filius olim Marci, de Kalinowo Troianki haeredes scribunt se.
    1569, in Actis castrensibus Branscensibus. Felix filius Seraphini, Mathias filius olim Bernardi, Moyses filius olim Pauli de Kalinowo super incorporationem palatinatus Podlachiae, terrae Bielscensis, Sigismundo Augusto Regi ac Regno Poloniae praestiterunt juramentum.
    1583, in Actis terrestribus Surasensibus. Stanislaus Wnorowski olim adae Wnor de Wnory ex  Catharina Buczyńska procreatus filius, in aliis palatinatibus et districtibus ad praesens versans et honesta servitia peragens, cupiendo itaque et volendo deducere suam propagationem ex genere nobilium parentum et praedecessorum procedentem, seque ex nobili stripe ortum et natum esse, petiit judicium terrestre Bielcense exaudiri testimonia nobilium suorum patruorum, fratrum et consanguineorum hujas terrae Bielscensis incolarum, de quorum genere ortum suum duxit: cujus petitioni uti justae et licitae judicium annuendo id faciendum permisit. Statuit itaque coram judicio praesenti terrestri Bielscensi nobiles Joannem filium olim Mathiae patruum suum, Jacobum filium olim Mathiae, Lucam et Gasparum filios olim Joannis, Baltasarum filium olim Georgii, Martinum filium olim Alberti  Wnorowskie de Wnory haeredes ex armis Rolicz patruos et fratres ex linea paterna, atque Calixtum filium olim Michaelis Buczyński et Josephum filium olim Stephani Buczyński de armis Lubicze avunculos germanos suos ex linea materna, nec non Martinum filium olim Andreae et Seraphinum filium olim Gregorii Kalinowskie de Kalinowo Sulki haeredes ex armis Buyno Ślepowron, et alios quam plurimos nobiles Wnorowskie fratres et consanguineos ex linea paterna, qui sub onere conscientiae et praestitionere juramenti recognoverunt, testimoniumque fidele perhibuerunt: quod praefatus Stanislaus Wnorowski ex patre Adam Wnor, fratre et patruo eorum, et Catharina Buczyńska matre, sorore praefatorum avunculorum, parentibus utrisque nobilibus est procreatus, sicque ex stirpe nobili modo praemisso recognita ortum duxit, quem ipsi patrui et caeteri consanguinei pro suo filiastro, sororino et fratre habent et habere semper volunt, tamquam ex eorum stirpe et natione nobili procedentem.
    1584, in Actis terrestribus Surasensibus. Benedictus alias Bianiasz et Stanislaus filii olim Valentini de Kalinowo scribunt se.
    1590, in Actis terrestribus Surasensibus. Laurentius, Egidius, Hieronimus, Joannes, Troianus, Lucas filii olim Martini, Calixtus, Martinus, Erasmus, Nicolaus, Casimirus filii olim Pauli, Raphael, Maternus, Josephus, Gallus, Jacobus filii olim Bernardi, Paulus, Felix, Mathias, Seraphinus filii olim Seraphini, Mathias, Jacobus, Stanislaus filii olim Mathiae, Bernardus, Joannes filii olim Jacobi, Martinus, Joannes filii Michaelis Kalinowskie de Kalinowo Troianki Dąbrówka haeredes, tum Seraphinus filius olim Gregorii, Mathias, Joannes filii olim Martini, Marcus filius olim Troiani Kalinowskie de Kalinowo Sulki haeredes scribunt se.
    1768, in Actis castrensibus Visnensibus. Anna Milewska olim Mathiae Milewski filia, de Rutki Nory haeredissa, et Mathias filius olim Jacobi Kalinowski de Maleszewo Łynki haeres, districtus Zambroviensis incola, ejusdem Annae Milewska maritus, seu invicem conjuges scribus se.
    1781, ibidem. Paulus Kalinowski Mathiae Kalinowski de Maleszewo Łynki haeredis filius cum olim Anna Milewska filia quondam Mathiae Milewski de Rutki Nory haeredissa procreatus, suo et Antoninae ac Franciscae Kalinowskich sororum suarum germanarum cum eadem olim Anna Milewska procreatarum nomine, bona sua et praefatarum sororum suarum post suprascriptam Annam Milewska concerentia, in Rutki Nory sita donat.
    Ta Anna z Milewskich Kalinowska do Kapiców Milewskich domu należy; dobra zaś Maleszewo w ziemi łomżyńskiej, powiecie zambrowskim, a Rutki Nory w ziemi wiskiej leżą.
Herb w kościele w Braszowie