Szarańczyn
strąkowy, karob, ceratonia
Ceratonia siliqua L.
|
Data
modyfikacji: 30 grudnia 2017
|
|
|
Występowanie.
Szarańczyn
uprawiany jest w obszarze śródziemnomorskim i w Azji Mniejszej.
Można
spotkać tam duże plantacje szarańczyna, wykorzystywanego głównie
jako
roślina pastewna.
Opis.
Szarańczyn strąkowy należy do rodziny
brezylkowatych. Jest jedynym gatunkiem
rodzaju szarańczyn. Rośnie w formie drzewa i dorasta do 15 m wysokości.
Występuje w warunkach naturalnych w regionie śródziemnomorskim.
Rośnie tam
dziko i jest też uprawiany. Liście skórzaste,
parzysto-pierzaste. Owoce duże,
płaskie, brązowofioletowe, słodkie, jadalne strąki nazywane chlebem
świętojańskim.
Zawartość cukrów w nasionach dochodzi do 50%. Brzegi
strąków są poskręcane.
Nasiona brązowe, wszystkie niemal tej samej wielkości, o masie około
0,2
g. Wykorzystywane były dawniej jako odważniki - "karaty". Obecnie w
tych
jednostkach określa się wielkość kamieni szlachetnych.
|
Nasiona szarańczyna do czasu
rozpowszechnienia się trzciny
cukrowej
i buraków cukrowych były głównym źródłem cukru dla
mieszkańców
regionu. W smaku przypomina osłodzone kakao, dlatego też jest używany
jako
jego substytut, głównie ze względu na bardzo niską zawartość
tłuszczu,
hipoalergiczność oraz brak kofeiny. Wypiekom i polewom nadaje ciemną
barwę.
Z nasion uzyskuje się gumę karobową, znaną pod nazwą mączki chleba
świętojańskiego.
Powszechnie używana jest w przemyśle spożywczym jako substancja
zagęszczająca o symbolu E410, stosowana np. do syropów. Karob
znajduje zastosowanie
również w przemyśle kosmetycznym, tytoniowym, papierniczym.
Według
legend Jan Chrzciciel żywił się na pustyni strąkami szarańczynu. Stąd
pochodzi
jego nazwa - chleb świętojański.
Dębiany. Kilka dojrzałych
strąków
szarańczyna przywiozłem z ogrodu botanicznego w
Walencji, gdzie byłem 28 września 2008. Zdjęcia na tej stronie zostały
zrobione w ogrodzie
botanicznym w Walencji w Hiszpanii. Jest to roślina ciepłolubna,
która
dobrze czuje się w klimacie śródziemnomorskim. Próbowałem
wyhodować z nasion
tę roślinę. Zimą trzeba trzymać ją w doniczce w jakimś
pomieszczeniu,
aby nie wymarzła. Nasiona wysiane do doniczki wzeszły łatwo, pierwsze
wschody były już po
5 dniach. Jednak w czasie długiej i srogiej zimy 2009/10 wszystkie
siewki mi wymarzły. We wrześniu 2017 roku przywiozłem z Turcji syropy z
szarańczyna.
Kolejne zdjęcia przedstawiają
syrop zrobiony ze strąków szarańczyna, kupiony w Turcji we
wrześniu 2017.
Syrop z owoców
szarańczyna jest słodki i bardzo gęsty, o karmelowym smaku. Dodany do
jasnego piwa zamienia go w ciemne, słodkie, bardzo smaczne piwo.
|