Świdośliwa jajowata, świdosliwa okrągłolistna
Amelanchier ovalis Medik.


Data modyfikacji: 22 lutego 2017

Synonimy. Amelanchier amelanchier (L.) H. Karst., Amelanchier rotundifolia Lam. ex K. Koch, Amelanchier rotundifolia (Lam.) Dum. Cours, Amelanchier rotundifolia Roem., Amelanchier rupestris Bluff & Fingerh., Amelanchier vulgaris var. integrifolia Marcet, Amelanchier vulgaris var. microphylla R. Uechtr., Amelanchier vulgaris var. zapateri Pau, Amelanchier vulgaris Moench, Amelanchus ovalis (Medik.) T. Müll. ex Vollm., Aronia amelanchier (L.) Dumort., Aronia rotundifolia Lam. ex Pers., Crataegus amelanchier (L.) Desf., Crataegus rotundifolia Lam., Mespilus amelanchier L., Pyrenia amelanchier (L.) Clairv., Pyrus amelanchier (L.) Du Roi, Pyrus sanguisorbifolia Stokes, Sorbus amelanchier (L.) Crantz.

Występowanie. Świdośliwa jajowata spotykana była w lasach głównie rosnących na wapiennych skałach. Jest to gatunek europejski, spokrewniony ze świdośliwami amerykańskimi: świdośliwą olcholistną (A. alnifolia) i świdośliwą kanadyjską (A. canadensis). Zdaniem niektórych dendrologów na terenie Polski nie ma już naturalnie rosnącej świdośliwy jajowatej.

Opis. Jest to krzew o liściach sezonowych,dorastający do wysokości 5 m. Kwitnie w maju, a owoce dojrzewają w lipcu. Kwiaty obupłciowe, zapylane przez pszczoły, roślina samopylna. Owoce są słodkie, jadalne na surowo, bogate w żelazo i miedź.  Mogą być używane w przetwórstwie domowym do wyrobu soków, dżemów, konfitur i nalewek, także jako dodatek do innych, kwaśnych owoców.

Uprawa. Świdośliwa jajowata preferuje gliniastą, żyzną glebę, która powinna być wilgotna. Odczyn gleby dowolny. Stanowisko powinno być słoneczne lub półcieniste. Nie toleruje miejsc cienistych. Odporna na mróz i może rosnąć na terenie całego kraju (odporność do 5 strefy USDA). Świdośliwy używane są w Ameryce Północnej jako rośliny dekoracyjne, m.in. ze względu na wcześnie kwitnące białe kwiaty i liście, które stanowią ozdobę w okresie wegetacji, a szczególnie jesienią, kiedy przebarwiają się na czerwono i fioletowo. Uprawiane są na dużą skalę w ogrodach przydomowych, na plantacjach, do zakładania pasów wiatrochronnych.

Rozmnażanie. Nasiona najlepiej zbierać nie w pełni dojrzałe, gdy jeszcze skorupa w pełni nie stwardniała i od razu wysiewać do doniczek lub zimnego inspektu. Suche nasiona można poddać jesienią ciepłej stratyfikacji przez 4 tygodnie i wysiewać je do zimnego inspektu, gdzie wzejdą na wiosnę. Bez takiego postępowania nasiona wschodzą bardzo długo, nawet 18 miesięcy i więcej, szczególnie wysiewane wiosną. Nasiona siać płytko. Gdy siewki są wystarczająco duże, należy je przepikować do oddzielnych doniczek i hodować na zewnątrz w osłoniętym miejscu. Na stałe miejsce wysadzać wtedy, gdy mają przynajmniej 20 cm wysokości. Roślinę można rozmnażać poprzez odrosty korzeniowe, które najlepiej pobierać pod koniec zimy. Odrosty powinny być dwuletnie, bo jednoroczne mogą jeszcze nie mieć ukształtowanych korzeni.

Dębiany. Porcja nasion 10 g została zamówiona 8 grudnia 2008 w firmie Florpak. Przysłane zostały 9 kwietnia 2009. Nasiona pochodzą z Rosji. Z nasion tych uzyskałem trochę siewek i sobie zostawiłem cztery roślinki. Kupiłem też sadzonkę Szkółce Krzewów Ozdobnych Wrzos, która została zamówiona 22 marca 2015, a przysłana 26 marca 2015. Mała wysokość 96 cm. Do gruntu została posadzona 17 maja 2015. Rośnie na zboczu, naprzeciw okna od łazienki.