Sosna bośniacka (dalmatyńska, białokora)
Pinus leucodermis Ant., P. laricio var. leucodermis  Ant., P. heldreichii var. leucodermis (Ant.) Markgraf

Data modyfikacji: 7 października 2013

 
Występowanie. Naturalne stanowiska tej sosny występują na Półwyspie Bałkańskim i we Włoszech, gdzie rośnie w górach na wysokości 900-2500 m n.p.m., najczęściej na skałach wapiennych. Gatunek ten został odkryty niezależnie przez dwóch botaników w roku 1863 i 1864.

Opis. Sosna bośniacka jest drzewem wolno rosnącym, długowiecznym. W wieku 10 lat osiąga 2 m wysokości. W górach Pirin w Bułgarii rośnie egzemplarz, którego wiek szacowany jest na 1300 lat. Średnica pnia tego drzewa wynosi 2,2 m. Drzewo posiada igły w ładnym, ciemnozielonym kolorze.

 
 Uprawa. Wymagania glebowe i wilgotnościowe niewielkie. Bardzo wytrzymała na niskie temperatury, suszę i silne wiatry. Lubi stanowiska silnie nasłonecznione. W naszych warunkach rośnie i długo zachowuje regularną, nisko ugałęzioną koronę. Ze względu na słaby wzrost nadaje się do małych, przydomowych ogródków.

Dębiany. Pierwsze drzewko posadzone została w 2004 roku. Drugie drzewko zamówione zostało 5 marca 2008 w szkółce Tomasza i Maćka Bozików, położonej w Królowym Moście koło Białegostoku. Sadzonka została przysłana 14 marca, a na stałe miejsce, niedaleko stawu, wysadzona 17 lipca 2008.

Sosna bośniacka zaskoczyła mnie swoim zachowaniem po gwałtownej burzy 21 lipca 2006, która była po wielu tygodniach suszy. Igły na tegorocznych, młodych pędach ułożyły się równolegle wzdłuż gałązek. Sosny innych gatunków wyglądały bez zmiany, igły nie zmieniały swojego położenia. Zjawisko to obserwowałem jeszcze kilkakrotnie.

 
 Jedna z sosen kupiona została w PUDIZie w Olsztynie 31 maja 2007 jako sosna koreańska. Dopiero latem 2010 przyjrzałem się jej bliżej i wtedy zauważyłem, że to sosna dwuigielna. Nie mogła to być sosna koreańska. Najbardziej przypominała mi sosnę bośniacką.